Zirna kawng chhukchho Part - II

       

             Ka ziak tui laklawh, ka ziak zawm zel dawn. Tihian mahni tuina zawng apiang leh mahni thil lo tawn tawh te hi han ziak phawt ila, nakinah thildang chu a la rawn inkahpup chaw chho ve zel mai ang chu maw. Ka thil lo tawn tawh te hian ka hringnunah hriatzauna min pe a, ka kawng lo zawh tawh te hian tawrhfeina min pe thin. Zo tlangsang zo thlifimin a sawi chet reng thing chu a phiar fip tlat thin ang hian harsatna leh manganna te'n a a chimbuai fo tawh mihring chuan hriatthiamna te, tawrhchhelna te a nei thin an ti. Thuziak hi, a hunlai bik te a awm ve a, a luh fuh tawh chuan ziak tur a tam thin hle a, a buak hian kan baw hawk hawk mai thin; thuziak mood a chen miah loh lai pawha thu tha tak tak ziak thei thin te hi an ngaihsanawm zia ka hrechhuak thin. Ka ziak kawi leh duah hmain ka zirna lamtluang chhuk chho chanchin hi ka'n ziak zawm leh tawh ang e.


Ka college admission lak ve ni kha:


            Matric ka pass khan kum 14 ka la ni a, ka pumrua pawh a la lian lo hle mai. P.U. admission lak a lo hun a, ka track pant pawl ka ha a, puan pheikhawk var ka bun a, T-shirt ka ha a, kan unaupa Taitea'n college thleng min hruai a. Admission form kan fill up a, interview a la ngaih avangin min hawsan ta a. Ka han hawi vel a, hmelhriat an vang ngei mai. An incheina a nalh hlawm si, kei aiin an pumrua a lian thuau mai bawk si a, a zamawm duh kher mai. Min han ko lut ve ta a, thu damg vak min zawt lo. Min chhawnchhaih a ni deuh berin ka hria. Ka la hriat reng chu interview board a thu ve principal Pu Lalrimawia'n Science subject a Mathematics subject lak ka dil ve lohna chhan min zawh tuma "Ka pu, ka chawk peih tawh ngang lo a ni" tia ka chhanna an nuihpui hak anih kha. Khami tuma P.U. a ka subject thlan kha a hnu zel atana a pawimawh tur zia ka ngaihtuah phak lo reng reng. Ka zir chak ber thin chu Astronomical Science a ni. Science subject lak a tul tih chiah ka hria, maths lak ngei ngei a tul tel a ni tih ka hre lo. Hria ila chuan ka la zir tel chiang khawp ang. Career guidance leh fuihna tha dawn tur ka nei ve lo kha a pawi ka ti thin. Khami tuma Maths subject la tel tura min nawr nasat zia ka ngaihtuah let hian ka future atana tha tur an lo va hre tak em. Khatih laia ka lo mawl zia leh khami tuma Maths subject ka lo la ve ta lo kha, a hnua ka inchhir thin zia te kha aw......


Shillong lamtluang zawh lai kha:

             BSc ka zir zawh hnuah MSc zir turin phai lam pan a ngai ta. Aizawl bak ka la pel lova, ka huphurh ang reng khawp mai. Shillong ah kan unaupa a awm ve a. Chu chu zuk zawn chhuah a ngai dawn a ni. Kalpui tur ka nei si lova, ka huphurh tak em. Ka puanthuah ka tel a, ka thingrem pakhat nen, Aizawl pan tur night bus ah ka inhnawh lut ve ta a. Hemi tuma ka zin chhuak tur ka huphurh zia kha aw. Mahse, Pathianin min thlahthlam ngai loh zia a rawn lang ta. Shillong thlenga kal ve tur pakhat (zaithiam Ramdina) a lo awm hlauh mai. Kan kal tumna a inang tih ka hriat a ka lawm zia kha aw. Thu in ka sawi fiah zo lo ang.

             Tluang takin a tuk zingah Aizawl kan thleng a, tlai lam chhuak tur Shillong night bus ticket kan la nghal a. Hemi tum hian kan tluang tehchiam lova. Sonapur bulah leimin in min dang rei khawp mai. Kawngchhak lam ka han en a, chhak lamah chuan sang takah tlang a ding toh lur mai a. Fur ruahtui tam lai a ni bawk a, ral lehlam tlang sang tak tak kar atang te chuan tui a rawn khawh thla var ter tuarh mai a. Thlang lam ka han en a, a hma lawka leimin in a hnawl MST bus leiin a chhilh pilna hmun te a lang chiang hle a. Motor ka intlar nasa hle a, hmalam a pan theih loh a, a tawlh hnun theih hek loh. Kan zawn chiah kan chhak lam atangin lei lo min ta se, kan sepui ruah tuar dawn tih a chiang reng. Thla a muang lo duh khawp mai.

             Tlai dar 2 velah Shillong kan lut tan a. Chhuk an awm neuh neuh vangin kan kal chak thei lo hle a. Jinkieng ah kan chhuk a (hetih lai hian a hmun hming kan la hre lo, kan chhuk mawl ve tawp). Taxi kan phar ding a, Mizo hostel kan zawng ta anih kha. Kan taxi pu ber kher lah khan Mizo hostel awmna a hre lo tlat pek a, Bivar road ah a awm thu kan hrilh. A driver pui te zawt chawp zela rei fe kan tlan hnuah kan thleng ve ta hlawl mai. Chutah zet chuan ka hah a dam ta huai mai.

Rethei bawk, thatchhe bawk:

             Ka tawn ang tawng ve hi midang an tam, an ziak lova, an puang chhuak lova, kan hriatpui lo mai mai ani. Ka thuziak te min chhiar chhuah sak thin avangin ka lawm khawp mai. Zirlai nih lai hian rethei mah ila, kan taimak tlat chuan kan hlawhtling tho thin. Zirlai nih laia rethei bawk, zirna lama thatchhe bawk, a chhia pawh a tha pawh thiante tih ang tih ve zel tum te, huau huau lawm viau te leh TV lama  fashion leh football ena zan rei tak tak thleng meng peih tho si ho tan hian hlawhtlin a har thin. Thatchhiat hi a nuam a, mahse min tichhetu a ni; taihmak hi a peihawm lo va, mahse min chawikang tu a ni si. Thatchhiatna hi zirlai nih lai chuan kan hmelma lian ber zinga pakhat a ni a, hlawhchhamna ruama min hnukluttu a ni. Lehkha thiam thin tak, rilru chak tak pawh hi, a thatchhiat miau chuan anih tur ang a ni phak lo ang; chutihlaiin, mi rilru chak vak lo pawh nise a taihmak miauva, a zira a zir tam na na na chuan a hlawhtling nge nge thin a ni.


Cinema en:

            Cinema hi Mizoramah kan en uar lo ta hle a, a thlawna TV lama en theih reng, manto tak mi zi huai huai kara cinema va en kher kha kan peih ta lo a ni maithei. Tin, kan cinema hall neih ve chhun te kha a tawp thei em em a, zurui leh KS te chantual niawm hiala mawi a ni. Hetiang tehnuai anih vang hian mipangai tan chhungkuaa cinema hall han pan kha a chakawm loh thin hle a ni. Tunah phei chuan cinema hall hmuh tur a tlem hle tawh a ni. Tuna Republic venga College of Teachers Education building dinna hmunah sawn tunhma chuan Mizoram Collegiate Boy's Hostel a awm thin a, chu hostela kan awmlai chuan zanah cinema en turin ke ngata kalin kan chhuak hul hul thin. A zan khatna ah JL cinema hall ah, a zanleh ah Zodin cinema hall ah, a zan thumna ah AR cinema hall ah. A hmuhnawm a chhuah fuh chang phei chuan kan han en nawn ngei thin bawk a. Tih fuh tum chuan zantin deuh thaw kan chhuak thin.

            Shillong ka thlen thlak veleh a rang thei ang berin admission form ka fill up a, admission form submit theih hun chhung hi a rei deuh avangin tihtur ka nei lo, interview an koh hun lo nghah ngawt ngawt mai tur kha a lo ni a. Han haw rih ngawt dawn ta ila, haw nan leh kalleh nan sum thahnem tham tak ka khawh ral leh dawn tih ka hre reng si a. Tihtur nei lovin ka awm rei khawp mai. Tihtur dang awm hek lo, han len luhna mai tur thiante in a awm lova, tlangnel taka han awmna mai tur chhungkhat laina awm hek lo, cinema hall chu ka lenluh ve theihna awm chhun a ni. Cinema Hall hrang hrang kha ka tuam chhuak hneh khawp a. Cinema ka en nin changin Bara bazar second hand zawrhna overbridge ah khan video ka en a, tin, police bazarah khan video show ka en thin bawk. Hunawl hmang tha hi ka inti thei khawp mai. Zan lam show pawh thian te nen kan en ve zeuh zeuh thin bawk.


            Cinema han sawi takah chuan, ticket chuha khasi ho nena thlantla hluama kan innek tulh tulh thin te kha mitthla hian a hmu fo thin. A mantlawm, a chhuat zawlah khasi ho zingah kan thu ve a, a changtupa a chet that chang chuan chang tum thawm a ring tha thei thin khawp mai. Ka cinema enpui ber thin Siama kha khawiah tak tuan ve ta ang maw...... Cinema ticket chuhna ah hian ka sana ka tichhe thak tawh bawk. NEHU campusa ka awm tawh hnu thleng khan cinema en ka bang thei lo, ka dawklak laklawh a, first semester ah phei chuan attendance ah ka tlak phah nghe nghe. Sunday ah Mizo Kohhran Biakin ah ka inkhawm ve zeuh zeuh thin a, Baptist inkhawm hun hi a lo fuh khawp mai. Sermon a zo chiah a, Sunday school kai lovin ka chhuak nal nal a. Chak taka ka kalin Anjalee cinema hall ah show ka en hman chiah chiah. Hei hi chu ka hre bel khawp mai. Show a tawp chiah a, khasi taxi ambassador carah khasi ho zingah chep tawka inhnawhin ka chuang ve a, Mawlai NEHU campus peng thleng cheng nga, chuta tanga NEHU campus gate thleng cheng nga. Hei kher hi chu ka vawngin ka hre bel khawp mai.


Lunglei leh Chawngte inkar kawng:

            Chawngte kawng hi a chhiat thin em avangin a lar ru phian a. A kawng a zim a, a kawng a kawi hle a, thla lai phei chuan a khu luai luai thin. Fur lai chuan a diak kawi pur thin a, a nal hle bawk thin. Bus service a awm ngai lova, buhfai phur jeep leh one trone bak a tlan meuh thin lo. Zingah Lungsen bus ah ka inhnawh thla ve tawp a, Rotlang (tunah chuan Chhumkhum tih a ni ta) ah ka chhuk a, chaw ka ei a, chaw eikhamah chuan motor chuanna remchang zawn char char a ngai tawh thin. Chhumkhum atang hian Chawngte hi Km 53 a la ni a, motor chan chhuah loh palh a hlauhawm thei ania aw..... Load thiar hmuh remchan loh tum chuan nisa lutuk laka inven nan puanin ka lu ka tuam sauh sauh a, ka "ruksai" ka ak a, chemte ka pai a, tiang ka keng a, ke in ka kal tauh tauh thin. Chhun nisensa hnuaia mahni chauhva ram reh taka kea kal tauh tauh chu a khawharthlak duh thin hle. Khawhar te, lunglen te, hah te, khaw karkawnga mahni chauhva mahni khaw lam pana kea kal tauh tauh ngai thinte hi ka tan chuan Zirna ina a ken tel an ni tlat si. Zirna kawng hi a va lo chhuk-chhovin a va lo hahthlak thin tak em.


Lawng kar:

            Chawngte khaw lai takah lui pahnih a infin a, chu lui chu kal kai tur chuan lawngah chuan a ngai thin. Inrinni tuk hi chuan mi veivak an tam thin avangin lawng khalhtu te pawh an hlawk thin hle a. Vawi khat chu class VIII ka zir kumin weekend sikul chawlh laia pawisa lak luh ve dan tur ka ngaihtuah nasa mai a. Ka rilruah lawng kar a lang tlat mai. Tuihleuh leh lawngkar hi ka pumrua phu lovin ka thiam hle a. Lawng ka hawh a, inrinni ah ka kar ve ta anih chu. Ka lawngkar laiah tumah an chuang tha duh lo reng reng. Hemi ni hian ka hlawh tlem asin aw...... lawng hawh man ka pek bak chu tlem tak a ni. A hnua ka hriat leh danin ka lawng kar lai kha a lawng chu a tha hle na a, a kartu ber keimah kha ka tet tlat avangin tu vak mah an lo chuang tha ngam lo kha a lo nia.

             Ka thianpa Ruata nen lawng kar hi nuam kan ti thin hle a, mi lawng kar laiah te hian kan chuang ve a, kan karpui ve chiam thin. Lawng kar tur remchang kan hmuh fuh chuan kan hlim thei thin hle a. Miin bungraw phurna atana an hman thin lawngleng an thlun te chu kan phelh a, kan duhtawkin kan kar a, kan hlim em em thin. Duhtawka kan kar zawh hnuah vaukamah kan nawr kai a, kan kalsan mai thin a. Naupang nawr kai mai mai chu a ngheh zawh loh chang a awm ani mahna, luimawng lam atanga lawng bo an rawn nawr chhoh hi a awm zauh zauh thin. Kan rubo lo va, kan dah let leh thlap, kan nawr kai kha a lo nghet ve tawk lo mai chauh a ni zawk.

             Tuk khat chu lawng kara intawllenna tur a van thin em avangin chempui nen kan thawk chhuak a. Kan lawng hmuh chhun chu chain an lo thlung a, an kalh bur mai bawk si a. Tih ngaihna awm hek lo, chain hmanga a inthlunna lai, an reh kuak chu sah hawn tumin lawng chu kan sat tiah tiah mai. Kan sat pawh tep tihin chakma pakhat a lo kal a, min lo hau. A neitu te hmuh hmaa kalbo turin min hrilh zui. Kan haw nghal nal nal mai. Lawng kar zet kha chu a lo nuam a ni.

Kumthar chibai:

              Mi te'n kumhlui thlah tura a nasa thei ang bera an inpuahchah lai hian kei ve chuan zirna kawng chhuk chho bawk ka la buaipui leh ta anih hi. A urhsun thei ang bera kumhlui kan thlah thin e, a nasa thei ang bera kumthar kan lawm te hi puithuna thil pakhat maiah ka lo ngai thin a. Engpawhnise, ka thian duhtak, ka blog mi hlut saka ka thuziak min chhiar sak thintu te u, in va hlu tak em. He kumhlui ral mai tur hian in buaina te, vanduaina in tawh thin te, in harsatna te, in lungngaihna te, in hrisellohna zawng zawng te kha chatuan atan liampui vek se la, Kumthar lo thleng tur hian in tan damna te, hriselna te, hlimna te, lungawina te, vanneihna te, hausakna te leh hmangaihna te lo thlen sak mawlh che u rawh se. Kumthar chibai mawlh mawlh u le.