Tuesday, August 10, 2010

Zirtirtu

            Zirtirtu hna hi 'hna tha, hna thianghlim, hna zahawm' tiin an sawi fo thin. Mahse ngaihsan erawh an hlawh lem lo. Mizopa thinlungah chuan J.E., Cashier, Range Officer te'n ngaihsan an hlawh fe zawk. Hna sang zawk lam ah lah college zirtirtu ai chuan E.E., SDO, BDO ten ngaihsan an hlawh fe zawk bawk. Zirtirtu te aia heng hna dang te kan ngaihsan zawk na chhan hi enge ni ta ang le? Mahni hlawh bakah pawisa dang nei thei dinhmuna an din vang zawk anih ka ring. Officer eiru miah lo chu tawngkam chauhin kan gaisang a, hnunglam atangin 'a mawl em mai' tiin kan sawi zui fo thin.

            Zirtirtu hna hi hnamdang chuan an lo ngai pawimawh khawp mai. Kan chhehvela cheng Chakma te phei chuan an dah chungnung thiam khawp mai. Mipui mimir hian an en dan a sang tlat. Mizopa thinlungah erawh zirtirtu hna chu 'hna hmui lo' a ni kumkhua dawn anih hmel.

            Zirtirtu ni tur chuan thiamna lamah pawh qualified ngei nih ve a ngai a. Tin ama qualification bakah proffessional degree a neih tel a ngai bawk. Zirtu tan chuan nalh lo leh mawilo taka inchei a rem ve lo va. Nitin, darkar tin deuh thaw naupang hmaa ding chhuak tur anih avangin a nalh thei ang bera a inchei a tul thin. Dar 9:00 am ah sikul tan anih chuan dar kua rik hmain sikul a thlen ngei ngei a ngaih avangin zingkar ah hmanhmawh takin inbualfai, thawmhnaw nawh fai, pheikhawk tihfai, etc a tih vek a ngai. Tuk chhuak fuh loh a sawi ve theih loh va, pafa, nupa, inhauh tuk ah pawh naupang hmaah hlim hmel put luih hram hram a ngai thin.

            Zirtirtu chu a voice a clear tha tur a ni a. Tawngtheilo khawpa vanduaina a lo tawk anih chuan a hna atangin a chawlh a ngai a ni mai. Office a thawk erawh tawng theilo khawpa natna khirhkhan a tawk anih pawhin a thawhpuite an fel anih chuan an thup mawi thei zel tho. Peon chuan a damloh nikhuain a aiah a nupui emaw a fapa emaw a tir thei mai a, zirtirtu tan erawh fapa B.A. neilo tan chuan thil harsa a ni thei. Kumtluanin naupang, thahnemngai takin a enkawl a, naupang sual an awm chuan mitha ah chher chhuah hram a tum thin. Naupang tha tam tak a chher chhuak thei anih chuan zirtirtu hi khawtlang siamtha tu pawimawh tak ani ngei ang.

            Zirtirtu nih hi, zirlai hmangaih tak tak tu tan lo chuan hna hahdam pawh a ni mahna. Zirtirtu tha chuan nitin thahnemngai takin naupang a zirtir a, notes a siam a, a vawn tir bawk a. An thiam theih loh leh an luhlul changin a zilhhau va. Question a set a, a type bawk a. Exam answer paper a check a, result a siam vek bawk. "Zirtirtu te chuan chawlh an ngah alawm, vocation te an nei a," an ti thin. Mahse vocation hunlai hi answer paper check, attendance record evaluation leh result siamna hun atan an hmang thin. Answer paper check a zan rei tak tak thleng an meng thin te hi kan hriatpui leh chuang si lo. Police leh excise zurui te kan thlir liam mai mai theih laiin zirtirtu zurui erawh kan helh hle si a. Rin aiin an nun hi a chep teh mai ania aw.

            An hlawh erawh a that tawk leh that tawk loh ka hre lo. Zirtirtu hian an hna hi chu an thawk chiang hle. An tihtur, an duty tha takin an hlen tlangpui. Tu te emaw angin hna pending an nei ve vak lo. Office thenkhata thawk biak nuamlo leh hrehawm tak tak kan tawn fo thin ang hi Zirtirtu pangai chin zingah hmuh tur an awm meuh lo.

             Duh aiin a sei ta. A tul anih leh kan la belh mahna.

10 comments:

  1. La ziahzawm zel rawh. A thain a pawimawh lutuk tlat.

    ReplyDelete
  2. @Mr TSA: Ka blog min tlawh sak a, ka lawm khawp mai. Ka thuziak tlawm tak te hi a chhia emaw, a tha emaw, heti hian lo awm ve phawt mai se, phur chang changin kan la ziak zawm zel ang chu.

    ReplyDelete
  3. I ziak tha lutuk tlat. Amaherawhchu Zirtirtu hna lakah tunhnai hian Politics a inrawlh nasa lutuk a, he hna zahawm hi chelh tlaklo in an chelh ve teuh a kan chhangchhe ta ani.

    ReplyDelete
  4. I blog hi lo tlawh thin tur a nih hi. Ziak tha hle mai. Thuziak ka thiam lo kha i ti vei vet roh si a.

    ...khrum

    Tin, comment a word verification hi paih daih chi ka ti.

    ...khrum leh

    ReplyDelete
  5. @Anonymous: Ka blog mi tlawh sak ve avangin ka lawm e. Zirtirtu lak chungchang mai ni lovin posting and transfer chungchanga politics a inrawlh nasa lutuk hi a huatthlaawm khawp mai.

    ReplyDelete
  6. @khumchikthei: I thupek ka zawm a hei, word verification chu ka paih ta e. Keia thuziak tlawm tak min fak sak hi ka lawm rualin tak tak emaw ka ti palh ang tih erawh ka hlau khawp mai.

    ReplyDelete
  7. Hei pawh a tha khawp mai. Mak ve deuh chu sikul leh college a kan zirtirtu/lecturer te kha kum rei tak hnuah pawh kan la zah em em mai hi a ni. Hna zahawm tak chu a ni sa ve hrim hrim bawk. Zirtirtu appointment/transfer & posting chungchangah chauh Politics chu a inrawlh bik lo, deptt tinah hian a ni deuh vek ang. Zirtirtu leh Police ah kher2 hi chuan inrawlh lo hram se ka ti khawp mai. Thenkhat duhsaktu nei vangin hna an hmu a, khawi hmunah pawh dah se lawm em em a ka lo rin tehreng nen a post tha tha an chang zui a, ka hua a nia, tih theih lah kan nei ve der si lo, hmun hla hi kan chantawk chiah chu a ni e

    ReplyDelete
  8. @ Dawldanga: Ka blog min tlawh sak vangin ka lawm e.
    Police lam ah politics a inrawlh nasat lutuk vang hian police lak tlak loh kan ngah phah. Zirtirtu pawh hi political appointment an tam khawpin ka ring.

    ReplyDelete
  9. Hetiang lam kan soi hi chuan ka thin hi a rim deuh tlat thin. Hna ka mamawh si, Nepotism vanga ka beidawn hman zia te; a tawpah keima thawhrim rah liau liau ka tel tak dan te( a hna phei chu a sang hauh lo a), kei anga thawk rim lem lo tam tak an tlin ve thu te.... merit list a 1-na tur ka nih thu te, induhsakna vanga 1-na ka nih tak loh dan te; chung ho zawng2 zingah post chhe ber pawl ka la chang zui te..... a tam lutuk... Politic inrawlh nasat chu thuhran nise department chhunga induhsakna awm nasa lutuk te hi keini ang tan chuan a hahthlak khawp mai.

    ReplyDelete
  10. @Dawldanga: Departmental exam atan inpuahchah reng rawh. Material leina tur i thawk chhuak teuh bawk a, han intuaithar teh. Chem hriam tha tak pawh hi hman lohva a awm reng chuan a tuiek mai thin a nia. Han intuaihriam sauh sauh la, i rin aia sangah i la invawrh em em ang.

    ReplyDelete